لیز کم توان (LLLT) روشی جدید برای درمان ریزش مو و رشد مجدد آن
ریزش مو عارضهای شایع است که عوارض جانبی مختلفی همچون اضطراب، افسردگی و گوشهگیری دارد. ریزش مو زندگی حرفهای و شخصی فرد را تحتالشعاع قرار میدهد و با کاهش اعتماد به نفس و ناخوشایند جلوه دادن تصویری که فرد از خود دارد، بر روابط وی نیز سایه میافکند
خوشبختانه روشهای مختلفی برای ترمیم موهای ریخته شده وجود دارد. امروزه بسیاری از مردان و زنان میتوانند با بهرهگیری از روشهای غیرجراحی مانند درمان ریزش مو با لیزر دوباره موهایی پرپشت داشته باشند. در لیزرتراپی برای تحریک کردن رشد موهای جدید به روشی ساده، راحت و بدون درد از لیزر گرید پزشکی استفاده میشود.
طبقهبندی ریزش مو
شدت ریزش مو از کم پشت شدن خفیف مو تا طاسی کامل متغیر است. مو به دلایل مختلفی میریزد. ریزش مو از نظر پزشکی به شرح زیر طبقهبندی میشود:
تلوژن افلوویوم
تلوژون افلوویوم نوع شایعی از ریزش مو است که دو تا سه ماه بعد از وارد شدن استرس شدید به بدن، برای مثال بیماری مزمن، جراحی بزرگ یا عفونت جدی، اتفاق میافتد. تلوژن افلوویوم گاهی بعد از بروز تغییرات ناگهانی در میزان هورمونهای بدن، به ویژه پس از زایمان رخ میدهد. حجم متوسطی از مو از تمام نقاط جمجمه میریزد و فرد صبحها که از خواب بیدار میشود، از دیدن موهای ریخته شده روی بالش شوکه میشود یا حجم موهای ریخته شده داخل وان یا چسبیده به برس او را نگران میکند. هرچند نقاط مختلفی از سر کمپشت میشود، به ندرت پیش میآید که یک لکه طاسی بزرگ ایجاد شود.
عوارض جانبی داروها
ریزش مو یکی از عوارض جانبی مصرف داروهایی مانند لیتیوم، مسدودکنندههای بتا، وارفارین، هپارین، آمفتامین و لوودوپا است. به علاوه بسیاری از داروهایی که برای شیمی درمانی سرطان مصرف میشوند، مانند دوکسوروبیسین باعث ریزش ناگهانی موی کل سر میشوند.
علائم ابتلا به بیماری
ریزش مو یکی از علائم ابتلا به بیماریهایی، مانند لوپوس سیستمیک اریتماتوز (لوپوس)، سیفلیس، اختلال تیروئید (پرکاری یا کمکاری تیروئید)، عدم تعادل هورمون جنسی یا مشکلات تغذیهای جدی از قبیل کمبود پروتئین، آهن، زینک (روی) یا بیوتین است. این کمبودها بالاترین درصد شیوع را در میان بیماران با پرهیز غذایی و بانوانی دارد که عادت ماهانهشان با خونریزی شدیدی همراه است.
حتما بخوانید: بهترین زمان برای کاشت مو
عفونت قارچی پوست سر
این نوع ریزش موی منطقهای زمانی رخ میدهد که گونههای قارچی خاصی پوست سر را عفونی کرده باشد. این عفونت قارچی موجب میشود که موها از سطح پوست بشکند و پوست سر پوسته پوسته شود.
آلوپسی آره آتا (ریزش موی سکهای)
ریزش موی سکهای یا آلوپسی آرهآتا نوعی بیماری خودایمنی است که باعث ریزش موهای یک یا چند نقطه از سر میشود. علل ریزش موی سکهای مشخص نیست، هرچند این نوع ریزش مو در میان بیماران مبتلا به دیگر بیماریهای خودایمنی شیوع بالاتری دارد. چنانچه موهای کل سر طی فرایند یکسانی بریزد، از ریزش مو با اصطلاح آلوپسی توتالیس (طاسی کامل) یاد میشود.
آلوپسی تروماتیک
مدل موهایی (مانند محکم بافتن یا بافت آفریقایی) که باعث کشیده شدن موها میشود، قرار دادن موها در معرض حرارت شدید و پیچاندن و تاب دادن به موها (اتو کردن مو یا پیچیدن بیگودی) یا آسیب زدن به موها به دلیل استفاده از مواد شیمیایی قوی (در عملهایی مانند دکلره کردن، رنگ کردن و فر دائمی) ریزش موی ناشی از آسیبدیدگی را به دنبال دارد. به علاوه برخی افراد دچار اختلالهای روانی نادری هستند که با وسواس جبری کندن و پیچاندن موها همراه است و در نتیجه منجر به ریزش مو میشود.
طاسی با الگوی ارثی یا آلوپسی آندروژنتیک
ریزش موی آقایان گاهی از الگوی رایج طاسی مردانه تبعیت میکند، یعنی این که موهای جلوی سر عقب میرود و یا بالای سر کمپشت میشود. طاسی با الگوی مردانه یا آلوپسی آندروژنیک شایعترین نوع ریزش مو در مردان است و ممکن است از هر سنی، حتی از دوران نوجوانی شروع شود. علت این نوع طاسی معمولاً ترکیبی از سه عامل وراثت، هورمونهای مردانه و بالا رفتن سن است. بسیاری از بانوان نیز درجهای از طاسی با الگوی زنانه را تجربه میکنند. الگوی ریزش موی زنانه به این شکل است که موهای کل سر یا فرق سر کمپشت میشود، اما موهای جلوی سر باقی میماند.
نشانه های ریزش مو
در حالت عادی هر روز حدوداً ۱۰۰ ـ ۵۰ تار مو میریزد. اگر ریزش مو بیشتر از این حد باشد، حجم زیادی از موهای ریخته شده را روی برس، لباس یا داخل وان و روشویی خواهید دید. همچنین متوجه کم پشت شدن کلی موها و پهنتر شدن فرق سر میشوید، حتی ممکن است یک یا چند ناحیه طاسی را روی سر ببینید. چنانچه مصرف دارو یا تلوژن افلوویوم علت ریزش مو باشد، ریزش مو معمولاً کل سر را درگیر میکند، حال آن که ریزش موی پیآمد عفونت قارچی یا آلوپسی آرهآتا در لکههای کوچک مشاهده میشود. عفونتهای قارچی با علائم دیگری مانند پوسته پوسته شدن پوست سر یا ناحیههای نقطه نقطه مانندی که در اثر شکستن مو ایجاد میشود، همراه است. ناحیه ریزش مو در آلوپسی تروماتیک به شیوه آسیب دیدن مو بستگی دارد و الگوی ریزش مو همان الگویی است که موها طی بافت، استفاده از مواد شیمیایی یا بیگودی تجربه کردهاند. خط رویش مو در ریزش مو با الگوی مردانه معمولاً اول از گیجگاهها رو به عقب میرود و بعد بالای سر کمپشت میشود. فرق سر به تدریج طاس میشود و فقط باریکهای از مو پشت و دور سر باقی میماند.
تشخیص علت ریزش مو
پزشک علت ریزش مو را با توجه به پرونده پزشکی بیمار، داروهای مصرفی، وضعیت تغذیه، عادت بیمار برای مدل دادن به مو و نتایج معاینه بالینی تشخیص میدهد. چنانچه پزشک به عفونت قارچی پوست سر مشکوک شود، نمونهای از مو برای آزمایش به آزمایشگاه فرستاده میشود. اگر پزشک احتمال دهد که ابتلا به بیماریهایی مانند لوپوس یا مشکل تیروئید، کمبود آهن یا عدم تعادل هورمون جنسی علت ریزش مو است، دستور آزمایش خون میدهد.
حتما بخوانید: انتخاب شامپوی مناسب ضد ریزش مو
تاریخچه درمان ریزش مو با لیزر
لیزرتراپی برای رشد مو را مدیون دانشمند برجسته، آلبرت اینشتین هستیم. اینشتین کشفهای سرنوشتساز متعددی را انجام داده است، که از آن جمله میتوان به مفهوم “تقویت نور به روش گسیل القائی تابش” اشاره کرد که با سرواژه LASER از آن یاد میشود. کاربرد نور لیزر در پزشکی از سال ۱۹۶۷ شروع شد. دکتر آندره ماستر یکی از نخستین پزشکانی بود که در این زمان از دستگاه لیزر برای درمان بیماران استفاده کرد، به همین دلیل این پزشک به پدرخوانده لیزرتراپی مشهور است. لیزرهای پزشکی امروزی برای درمان عارضههای مختلفی مانند آرتریت (بیماریهای التهابی مفصل)، تاندینوپاتی (التهاب تاندون)، درد مزمن و ریزش مو طراحی شدهاند. در درمان ریزش مو با لیزر از نور لیزر کمتوان برای القاء فوتوتراپی در فولیکول مو استفاده میشود. مطالعات نشان داده است که رشد موی جدید احتمالاً نتیجه فوتوتراپی است، چون انرژی نور وارد فولیکول میشود و فرایند رشد مو را تحریک میکند.
مزایای لیزرتراپی رشد مو
پنج مزیت اصلی درمان ریزش مو با لیزر سرد عبارت است از:
• ایمن و موثر بودن: درمان با لیزر کمتوان رشد مو را در موشهایی که دچار ریزش موی سکهای شده بودند یا به دلیل شیمی درمانی دچار ریزش مو شده بودند، تحریک کرد. آزمایشهای بالینی کنترل شدهای نیز که بر روی زنان و مردان انجام شد، موید تحریک رشد مو در اثر استفاده از لیزر سرد بود. در مجموع این نتیجه به دست آمد که درمان ریزش مو با لیزر کمتوان درمانی ایمن و موثر برای مردان و زنان است.
• دهها سال است که پزشکان از لیزر سرد استفاده میکنند: استفاده از لیزر سرد موضوع جدیدی در پزشکی نیست. سالها است که از لیزر در پزشکی استفاده میشود و فیزیک، شیمی و بیولوژی برهمکنش نور لیزر با بافتهای انسانی کاملاً بررسی و مستند شده است. کاربردهای پزشکی لیزر از جراحی با لیزر پرتوان تا تحریک بافتها به ترمیم با لیزر کمتوان متغیر است.
• لیزرتراپی بدون تیغ، برش یا سوختگی است: بدون تردید هیچ فردی دوست ندارد که زیر تیغ تیز جراحی برود، مگر آن که مجبور باشد. از لیزر کمتوانی (LLLT) که برای رشد مو به کار برده میشود، با اصطلاح لیزر سرد یاد میشود، چون بافت هدف نور لیزر را جذب میکند، اما برخلاف زمانی که از لیزر برای برش و تغییرشکل بافت استفاده میشود، نور لیزر کمتوان بافت را گرم نمیکند. طول موج نور ساطع شده از لیزر کمتوان با تحریک کردن گردش خون، تسهیل بازسازی بافتهای سالم و باقی گذاشتن اثر تحریک زیستی بر روی فولیکول مو بافتهایی را ترمیم میکند که متابولیسم سلولی را مختل کردهاند. لیزر کمتوان منبع نوری نیست که آسیب حرارتی یا گرمایی ایجاد کند و این لیزر هیچ برش یا سوختگی را ایجاد نمیکند.
• به دنبال نداشتن عوارض جانبی: تنها اثر نامطلوبی که پس از درمان ریزش مو با لیزر کمتوان گزارش شده است، ریزش موی موقتی چند ماه بعد از درمان است. البته این ریزش مو مورد نگران کنندهای نیست، این ریزش مو کاملاً طبیعی است و به فازهای طبیعی چرخه رشد مو مربوط میشود.
• اثبات شدن تاثیر لیزر سرد در پرپشت شدن مو: سالها است که از لیزر برای درمان ریزش مو استفاده میشود، اما تاکنون تاثیر نامطلوب درازمدتی بر فولیکولهای مو گزارش نشده است. پرپشت شدن مو و بهبود رنگ یا جعد مو یا ترکیبی از این موارد در موضع درمان یا اطراف آن مشاهده میشود.
سازو کار عملکرد لیزر کمتوان
نور لیزر مورد استفاده در درمان با لیزر کمتوان طول موج خاصی را تولید میکند که از قابلیت منحصر به فرد جذب شدن توسط مولکولهای فولیکولهای مو برخوردار است. نور لیزر فولیکولهای ساقه مو را از چند طریق وارد مرحله رشد میکند. زمانی که نور لیزر در پوست سر نفوذ میکند، سلولهای بنیادی مسئول بازسازی و ترمیم، فولیکولهای مو را تحریک میکند و به این ترتیب موجب رویش مجدد مو میشود. به علاوه لیزر سرد تولید ATP (آدنوزین تری فسفات) و فرایند متابولیک رشد سریعتر سلولها را افزایش میدهد. چون نور لیزر جریان خون را در ناحیه هدف پوست سر افزایش میدهد، مواد مغذی و اکسیژن بیشتری به فولیکولهای مو میرسد، در نتیجه موی جدید با قطر و طول بیشتر رشد میکند. بنابراین لیزرتراپی ساقههای مو را ضخیمتر میکند و موها پرپشتتر میشود.
نتایج واقعبینانه لیزرتراپی رشد مو
درمان با لیزر سرد (LLLT) روشی موثر برای درمان فولیکولهای موی ضعیف و نازک است. لیزرتراپی باعث پرپشتتر، قویتر و سالمتر شدن موها میشود و حجم و ظاهر موها را بهبود میدهد. مطالعات متعدد نشان داده است که لیزرتراپی ریزش موی ۸۵ درصد بیماران را آهسته یا حتی متوقف میکند. ۵۵ درصد بیماران نیز با رویش موهای جدید مواجه میشوند. لیزرتراپی درمان موثری برای طاسیهای چندین ساله نیست. به علاوه درمان با لیزر سرد نمیتواند باعث رشد مو در ناحیههای بدون مو شود، چون در ناحیههای کاملاً طاس هیچ فولیکولی وجود ندارد که لیزر آن را تحریک کند. لیزر کمتوان فقط بر روی فولیکولهای فعال مو اثر میگذارد و هیچ اثری بر روی فولیکولهای مرده ندارد. به همین دلیل حالت ایدهآل این است که لیزرتراپی در اولین فرصت ممکن شروع شود تا بهترین نتیجه ممکن از درمان به دست بیاید. نتیجه مطلوب زمانی حاصل میشود که درمان در مراحل اولیه ریزش مو یا برای ترمیم ریزش موی منطقهای انجام شود. چنانچه لیزرتراپی در کنار درمانهای دیگر انجام شود، نتیجه بهتری به دست میآید. نتایج محدودتری در مراحل پیشرفتهتر ریزش مو به دست میآید؛ با این حال لیزرتراپی هنوز هم میتواند ریزش مو را آهسته یا متوقف کند. بیماران دو ماه بعد از درمان با ریزش مو مواجه میشوند و پس از آن نتایج ظرف ماههای آتی به طور مستمر بهبود مییابد. اگر روند درمان مختل شود، ریزش مو دوباره بعد از چند ماه شروع میشود و موها به تدریج به وضعیت اولیه برمیگردد. شرط تاثیرگذاری درمان با لیزر کمتوان این است که درمان را ادامه دهید.
سوالات رایج
نتایج چه مدت بعد از درمان مشخص میشود؟
ریزش مو معمولاً بعد از فقط پنج یا شش جلسه لیزرتراپی کمتر جلب توجه میکند. برخی بیماران نیز بعد از دوازده تا شانزده جلسه متوجه رویش موهای جدید میشوند.
آیا لیزرتراپی درمان ایمنی برای ریزش مو است؟
بله، استانداردهای ایمنی بین المللی و معیارهای قانونی در درمان ریزش مو با لیزر کم توان رعایت میشود تا این درمان خطر قابل توجهی را به همراه نداشته باشد. درمان ریزش مو با لیزر سرد جزء درمان های زیبایی با لیزر کلاس IIIA طبقه بندی میشود.
طول موج چه تاثیری بر درمان ریزش مو با لیزر سرد میگذارد؟
بسیار مهم است که از نور لیزر در محدوده طول موج توصیه شده استفاده شود. محققین موثرترین طول موج را برای رشد مو بین ۶۷۰ ـ ۶۵۰ نانومتر میدانند. این طول موج بیشترین تاثیر و موثرترین جذب را برای رشد مو دارد.
بهترین سن برای شروع لیزرتراپی رشد مو کدام است؟
لیزرتراپی درمانی موثر برای آقایان و بانوان ۱۸ سال به بالا است. بیماران زیر ۱۸ سال باید درباره مناسب بودن این روش درمانی با پزشک مشورت کنند.
آیا لیزرتراپی را میتوان بعد از جراحی کاشت مو انجام داد؟
بله، لیزرتراپی را میتوان بلافاصله بعد از جراحی کاشت مو انجام داد. پزشکان گزارش داده اند که استفاده از لیزر سرد فرایند التیام زخم ها را تحریک میکند و نتایج کاشت مو را بهبود میدهد. در واقع جراحان کاشت موی سراسر جهان از لیزر کمتوان برای بهبود نتایج کاشت مو بهره میگیرند. گزارش های موردی نشان داده است که چنانچه لیزرتراپی بلافاصله بعد از جراحی انجام شود، دوران بهبود بعد از کاشت مو کوتاه تر میشود و موها ضخیمتر و پرپشت تر میشود.
لیزتراپی رشد مو چقدر طول می کشد؟
هر جلسه لیزرتراپی تقریباً سی دقیقه زمان میبرد.