عوارض ریزش موی سکه ای و درمان قطعی آن

آلوپسی­‌آره‌آتا یا به‌عبارتی ریزش موی سکه‌ای نوعی ریزش مو است که به‌طور معمول موجب طاسی منطقه‌ای در سر می‌شود. البته در برخی مواقع این ناهنجاری موجب طاسی کامل نیز می‌شود. در بسیاری از موارد، مو بعد از چندین ماه دوباره رشد می‌کند و در برخی موارد ریزش مو همچنان ادامه دارد. لازم به ذکر است که درمان‌های تقویت رویش مجدد موها در چنین شرایطی گاهی نتیجه بخش هستند.

علل ریزش موی سکه‌‌ای

ریزش موی سکه‌ای زمانی رخ می‌دهد که گلبول‌های سفید خون به سلول‌های موجود در فولیکول موها حمله می‌کنند. این امر منجربه ریزش مو و کاهش رشد موها می‌گردد. به طور دقیق مشخص نیست که چه عاملی موجب می‌شود سیستم ایمنی بدن بدین طریق فولیکول‌های مو را مورد هدف قرار دهند. از آن‌جایی که این بیماری در افرادی رخ می‌دهد که یکی از بستگان نزدیک آن‌ها به ریزش موی سکه‌ای مبتلا بودند بنابراین می‌توان گفت که ژنتیک ممکن است در بروز ناهنجاری آلوپسی­آره‌آتا دخیل باشد. ۱ نفر از هر ۵ نفری که به این بیماری مبتلا هستند معمولا یکی از اعضای خانواده‌شان سابقه ریزش موی سکه‌ای را داشته است. بسیاری از افراد با سابقه خانوادگی در چنین بیماری ممکن است دارای سابقه شخصی و یا خانوادگی سایر اختلالات سیستم ایمنی بدن نظیر آتوپی و پیسی باشد. آتوپی نوعی اختلال پوستی است که موجب افزایش حساسیت می‌شود. علی‌رغم این‌که بسیاری از افراد تصور می‌کنند ریزش موی سکه‌ای ناشی از استرس است اما شواهد علمی بسیار محدودی برای تایید این دیدگاه وجود دارد. حالت شدید استرس ممکن است به‌طور بالقوه موجب چنین شرایطی شود اما جالب است بدانید که جدیدترین تحقیقات نیز بسیار محدود و انگشت اشاره به عامل ژنتیک داشته‌اند.

علائم

طاسی منطق‌­ای یکی از برجسته‌ترین علائم ریزش موی سکه‌ای است. معمولا موها به­ اندازه سکه در پوست سر شروع به ریزش می‌کند. ریزش موها ممکن است به طور ناگهانی رخ داده و به مدت چند روز و یا چند هفته ادامه داشته باشد. فولیکول‌های مو از بین نمی‌روند بنابراین درصورتی که تورم فولیکول‌ها فروکش کند موها می‌توانند مجددا روش کنند. افرادی که تنها چند تکه از موهای آن‌ها ریزش کرده اغلب به‌خودی خود و بدون هیچ درمانی به‌طور کامل بهبود میابند. این بیماری تقریبا در ۳۰ درصد از افراد مبتلا ممکن است گسترش یافته و یا به چرخه مداوم ریزش مو و رویش مجدد تبدیل شود. نیمی از بیماران ظرف یکسال بهبود می‌یابند اما برخی ممکن است بیشتر از یکبار به این ناهنجاری مبتلا شوند. حدود ۱۰درصد از افرادی که دچار چنین اختلالی شده‌اند به ریزش مو کامل سر یا به‌عبارتی آلوپسی یونیورسالیس دچار می‌شوند. ناگفته نماند که ناهنجاری ریزش موی سکه‌ای می‌تواند به ناخن انگشتان دست و پاها آسیب برساند. برخی مواقع، این تغییرات اولین نشانه‌های بروز بیماری هستند. شماری از تغییرات کوچکی که ممکن است در ناخن‌ها رخ دهند شامل:

• بروز فرورفتگی‌های کوچک
• بروز لکه و یا خطوط سفید
• زبر شدن ناخن‌ها
• از دست رفتن شفافیت ناخن‌ها
• نازک و لایه لایه شدن ناخن‌ها

حتما بخوانید: درمان ریزش شدید ابرو

تشخیص

پزشکان معمولا با بررسی علائم می‌توانند ریزش موی سکه‌ای را به‌راحتی تشخیص دهند. آن‌ها ممکن است به بررسی میزان ریزش مو و همچنین آزمایش موهای ناحیه آسیب دیده در زیر میکروسکوپ بپردازند. اگر بعد از معاینه بالینی اولیه، پزشک قادر به تشخیص نباشد ممکن است به نمونه‌برداری از پوست نیاز باشد. اگر نیاز به پیشگیری بیماری‌های خودایمنی دیگر باشد ممکن است آزمایش خون انجام شود. از آن‌جایی که علائم این بیماری بسیار متمایز هستند معمولا تشخیص آن سریع و ساده است.

درمان ریزش موی سکه‌ای

درمان خانگی ریزش موی سکه‌ای با استفاده از طب سنتی و درمان گیاهی

قبل از مصرف و یا استعمال هرگونه داروی گیاهی حتما با پزشک مشاوره کنید تا از بروز هرگونه عوارض جانبی ممانعت نمایید. مهم است بدانید که آیا حساسیت‌هایی دارید که درصورت مصرف دارو تشدید یابد یا خیر.

پیاز را به سرتان بمالید

مالیدن پیاز خام یا آب پیاز به پوست سر موجب افزایش رشد مو در افراد مبتلا به طاسی می‌شود. برای این­ کار کافی است یک عدد پیاز را به قطعات کوچک خرد کرده و یا پوره کنید و سپس به پوست سر بمالید. فراموش نکنید که پیاز را قبل از حمام به سر بمالید درغیر اینصورت مجبور خواهید بود تمام روز بوی تند پیاز را تحمل کنید.

چای سبز

برخی مطالعات حاکی از آن است که چای سبز ممکن است موجب افزایش رشد موها شود. سعی کنید ۱ یا ۲ فنجان چای سبز در روز بنوشید. البته هیچ شواهد قطعی وجود ندارد که بتواند تاثیر چای سبز را در درمان طاسی سر تایید کند.  برای کسب نتایج بهتر کافی است چای سبز را در آب جوش دم کنید.

خوردن و یا مالیدن فلفل تند به پوست سر

کپسایسین ماده فعال در فلفل قرمز تند است که به‌دلیل خاصیت ضدالتهابی و آنتی اکسیدانی که دارد در حفظ سلامت پوست سر موثر است. سعی کنید در دستورالعمل‌های آشپزی خود مقدار زیاد فلفل قرمز تند را بگنجانید یا اگر شهامت دارید روغن فلفل قرمز تند را به پوست سر بمالید. البته مراقب باشید چراکه فلفل قرمز تند ممکن است موجب سختگی پوست سر شود.

پختن سبزیجات زیاد در اغلب اوقات

طبق آیورودا،  شاخه‌ای از طب با قدمت هزارساله در هند، ریزش موی سر ممکن است ناشی از فراوانی پیتا در بدن باشد. پیتا درحقیقت مزاجی است که می‌تواند موجب ریزش مو­ گردد. به­منظور کاهش میزان پیتا در بدن و ایجاد تعادل، پزشکان طب آیورودا توصیه می‌کنند افرادی که از ریزش مو و طاسی سر رنج می‌برند سبزیجات بیشتر بخورند.

کورتیکواستروئیدها

کورتیکواستروئیدها که مشابه هورمون کورتیزول تولیده شده در بدن می‌باشند داروهای ضدالتهابی قوی هستند. از آن‌جایی که این داورها در ­صورت مصرف خوراکی سیستم ایمنی بدن را تحت فشار قرار می‌دهند معمولا در درمان بیماری‌های خودایمنی مختلف نظیر آلوپسی یونیورسالیس مصرف می‌شوند. کورتیکواستروئیدها ممکن است به ۳ روش ناهنجاری آلوپسی یونیورسالیس را  درمان نمایند.

کورتیکواستروئیدهای خوراکی

کورتیکواستروئیدهای خوراکی نقش عمد‌­ای در درمان بسیاری از بیماری‌های خودایمنی دارند و ممکن است در ریزش موی سکه‌ای وسیع استفاده شوند. اما به دلیل خطر عوارض جانبی ناشی از مصرف خوراکی این داروها از قبیل افزایش فشارخون و آب مروارید این داروها تنها در برخی مواقع و برای مدت کوتاه جهت درمان ریزش موی سکه‌ای مصرف می‌شوند.

پمادهای موضعی

پمادها و یا کر‌­های حاوی استروئید که به‌طور مستقیم بر روی ناحیه  درمان استعمال می‌شوند درمقایسه با تزریقات آسیب کمتری ایجاد می‌کنند. لازم به ذکر است که این پماد و یا کرم‌ها درصورت ترکیب با سایر درمان‌های موضعی نظیر مینوکسیدیل و یا آنترالین بهتر تاثیر می‌گذارند.

مینوکسیدیل (۵%)

محلول مینوکسیدیل موضعی در شرایطی که فولیکول‌های مو کوچک بوده و به‌طور کامل رشد نکردند موجب رشد موها می‌شود. مینوکسیدیل داروی تایید شده FDA (سازمان غذا و دارو) می‌باشد که جهت درمان الگوهای ریزش موی مردان و زنان مصرف می‌شود. مینوکسیدیل ممکن است در رشد موهای از دست رفته در ریزش موی سکه‌ای مفید باشد. این محلول که ۲ بار در طول روز و در پوست سر، ابرو و ریش استعمال می‌شود به رشد موها در کودکان و بزرگسالان کمک می‌کند. با مصرف منظم و صحیح محلول مینوکسیدیل تقریبا در هفته ۱۲می‌توان شاهد رشد موهای جدید بود.

آنترالین (پسوریاتیک)

آنترالین، ماده مصنوعی شبیه قیر که سیستم‌ایمنی بدن را در ناحیه آسیب دیده پوست تغییر می‌دهد دارویی است که تاثیر آن در ریزش موی سکه‌ای تایید شده‌ است. آنترالین معمولا در درمان ریزش موی سکه‌ای مصرف می‌شود. برای پیشگیری از تحریک پوستی، بعد از ۲۰ تا ۶۰ دقیقه (درمان کوتاه تماسی) استعمال آنترالین باید پوست را شستشو دهید. با تاثیر این دارو معمولا رشد جدید موها در هفته ۸ تا ۱۲ رویت می‌شوند. اغلب برای کسب نتایج بهتر، آنترالین را در ترکیب با داروهای دیگر ازقبیل تزریقات کورتیکواستروئیدها یا مینوکسیدیل مصرف می‌کنند.

حتما بخوانید: درمان و ترمیم موی سر به علت ریزش مو

سولفاسالازین

سولفاسالازین در درمان اختلالات خودایمنی مختلف نظیر پسوریازیس مصرف می‌شود. داروی سولفا بر سیستم ایمنی بدن تاثیر گذاشته و در بیماران مبتلا به ریزش موی سکه‌ای تا حدودی تاثیرگذار است.

تزریقات

تزریقات استروئیدها

تزریق مستقیم استروئیدها به قسمت‌های ریخته شده مو در پوست سر و نواحی ریش در بسیاری از افراد موجب افزایش رشد موها می‌شود. معمولا ۴ هفته طول می‌کشد تا موهای جدید رشد کرد و نمایان شوند. در این روش که مقدار کمی از داروی کورتیزون به ناحیه درمان تزریق می‌شود از بروز عوارض جانبی خطیر ناشی از مصرف خوراکی طولانی مدت دارو پیشگیری می‌کند. از مهمترین عوارض جانبی تزریقات استروئیدها می‌توان به درد متناوب، تورم خفیف و گاهی اوقات تغییر در پیگمنتیشن و همچنین جای تزریق در پوست اشاره کرد که با قطع تزریقات همگی برطرف می‌شوند. از آن‌جایی که تزریق دردناک است این روش اغلب برای کودکان مناسب نیست. بعد از ۱ تا ۲ ماه معمولا موهای جدید تازه رشد کرده نمایان می‌شوند. تزریقات باید هرماه تکرار شوند. کورتیزون با از بین بردن سلول‌های ایمنی درهم و پراکنده به موها اجازه رشد می‌دهد. مناطق بزرگ‌تر قابل درمان نیستند چراکه درد و میزان داروی مصرف شده بیشتر شده و می‌تواند منجربه عوارض جانبی مشابه داروهای خوراکی شود.

مزوتراپی

در مزوتراپی مقدار اندکی از مواد موجود در لایه درم پوست مستقیماً در پوست سر تزریق می‌شود، تا رویش مو در ناحیه طاسی و اطراف آن افزایش یابد. مزوتراپی امروزه در درمان سلولیت، کشیدن و سفت کردن پوست شل و افتاده، جوانسازی پوست، از بین بردن جای زخم و ریزش موی ناشی از عوامل مختلف از جمله طاسی سکه‌ای کاربرد دارد.

پی آر پی (PRP)

برای درمان با پلاسمای سرشار از پلاکت یا پی آر پی مقدار اندکی خون از بیمار گرفته می‌شود و پلاسمای تغلیظ شده سرشار از پلاکت در ناحیه مورد نظر تزریق می‌شود. اکثر ما با خاصیت انعقادکنندگی پلاکت آشنایی داریم، اما عملکرد پلاکت‌ها بسیار فراتر از تشکیل لخته است. پلاکت پس از فعال شدن سیتوکین ترشح و عامل‌های رشد ترشح می‌کند و مانند بخشی ضروری از فرایند التیام بخشی زخم عمل می‌کند.

حساس‌کننده موضعی

حساس‌کننده موضعی داروهایی هستند که هنگام استعمال بر روی پوست سر باعث واکنش آلرژیک شده و منجربه علائمی چون خارش و پوسته پوسته شدن و در نهایت رشد موها می‌گردند. با تاثیر دارو، موهای جدید معمولا در ماه سوم تا دوازدهم رشد می‌کند. دو نوع داروی حساس‌کننده موضعی که جهت درمان ریزش موی سکه‌ای مصرف می‌شوند عبارتند از: اسید دی بوتیل استر (SADBE) و دیفنیل سیکو پروپنون (DPCP). ایمنی و سازگاری فرمول ترکیبات فوق دائما درحال بررسی هستند.

سیکلوسپورین خوراکی

این دارو که با تضعیف سیستم ایمنی بدن از رد پیوند اندام‌ها پیشگیری می‌کند گاهی برای سرکوب پاسخ سیستم ایمنی بدن در بیماری پسوریازیس و یا سایر بیماری‌های پوستی مرتبط با سیستم ایمنی بدن مصرف می‌شوند. اما سرکوب سیستم ایمنی بدن می‌تواند موجب مشکلاتی نظیر افزایش خطر عفونت‌های حاد و سرطان پوست گردد. با وجود این‌که داروی خوراکی سیکلوسپورین ممکن است موجب رشد مجدد موها در ریزش موی سکه‌ای شود اما موجب از بین رفتن کامل بیماری نمی‌شود. بسیاری از پزشکان احساس می‌کنند که خطرات این دارو بیشتر از مزایای درمان ریزش مو است.

فتوکموتراپی

در فتوکموتراپی که عموما جهت درمان بیماری پسوریازیس بکار می‌رود به بیمار داروی حساس به نور به نام پسورالین خوراکی یا موضعی تجویز شده سپس بیمار در معرض نور ماوراء بنفش قرار می‌گیرد. این نوع درمان ترکیبی به PUVA (فتوکموتراپی نوعی درمان با پرتوهای اشعه مارواء بنفش است) معروف است. با وجود این‌که بیشتر افراد با این روش درمانی شاهد رویش مجدد موهای خود هستند اما لازم است بدانید که میزان بازگشت بیماری در این نوع درمان بسیار بالا است. بیمار جهت درمان با فتوکموتراپی باید ۲ تا ۳ بار در هفته به مراکز درمانی مجهز مراجعه نماید. علاوه‌بر تمام مزایای ذکر شده باید خاطر نشان کرد که این روش درمانی با خطر ابتلا به سرطان پوست همراه است.

درمان‌های جایگزین

زمانی که درمان‌های دارویی تاثیری در رشد موها نداشته باشند برخی افراد به درمان‌های جایگزین روی می‌آورند. درمان‌های جایگزین ریزش موی سکه‌ای شامل: طب سوزنی، آروماتراپی، روغن گل مغربی، مکمل‌های ویتامین و روی و طب سنتی چینی است. از آن‌جایی که بسیاری از درمان‌های جایگزین توسط آزمایشات بالینی حمایت نشده‌اند بنابراین نمی‌توان به‌طور قطع گفت که آیا در رویش مجدد موها موثر هستند یا خیر. درحقیقت برخی از این درمان‌ها ریزش موها را تشدید می‌کنند. با وجود این‌که درمان‌های جایگزین، طبیعی هستند اما این دلیل سالم و بودن خطر بودن آن‌ها نمی‌باشد. در این روش همانند درمان‌های دیگر بهتر است قبل از اقدام به مصرف داروهای جایگزین با پزشک مشاوره نمایید.

کاشت مو

یکی از راه‌های درمان ریزش موی سکه‌ای و برگرداندن موهای از دست رفته کاشت مو می‌باشد. روش‌های بسیاری برای کاشت مو وجود دارد. امروزه بهترین روش‌های کاشت مو در افراد مختلف به خصوص افرادی که دچار ریزش موی سکه‌ای شده اند, کاشت مو به روش‌های fit  و fut می‌باشد.

در ادامه بخوانید: انتخاب شامپوی ضد ریزش موی مناسب